Chứng khoán là gì? Các loại chứng khoán hiện có trên thị trường Việt Nam

Chứng khoán là gì?

Chứng khoán, còn gọi là cổ phiếu hoặc cổ phần, đại diện cho quyền sở hữu một phần của một công ty hoặc tài sản kinh doanh cụ thể. Thường được phát hành và giao dịch trên thị trường chứng khoán, nơi mà nhà đầu tư mua và bán chúng. Đầu tư vào chứng khoán là việc đầu tư tiền vào các doanh nghiệp đã niêm yết trên thị trường. Điều này được thực hiện thông qua việc mua cổ phiếu hoặc trái phiếu mà các doanh nghiệp đã phát hành. Nhà đầu tư mua các loại chứng khoán này với hy vọng có lợi nhuận trong tương lai.

Sau một khoảng thời gian hoạt động, các doanh nghiệp/ công ty đã sử dụng nguồn vốn huy động từ dòng tiền trên thị trường sẽ có xu hướng phát triển và sinh lời. Điều này đồng nghĩa với việc giá chứng khoán sẽ tăng theo, lợi nhuận sẽ được chia đều cho các nhà đầu tư.

Thị trường chứng khoán là gì?

Thị trường chứng khoán là một phần quan trọng của hệ thống tài chính, nơi mà các công ty có thể huy động vốn bằng cách phát hành cổ phiếu và trái phiếu. Đây là nơi gặp gỡ giữa những người muốn đầu tư và những doanh nghiệp cần vốn để mở rộng hoạt động kinh doanh hoặc thực hiện các dự án mới.

Trong một thị trường chứng khoán, các công ty niêm yết cổ phiếu của mình và nhà đầu tư có thể mua bán những cổ phiếu này. Giá cổ phiếu được xác định dựa trên sự cân nhắc của thị trường về giá trị thực sự của công ty và triển vọng tương lai của nó. Thị trường chứng khoán thường xuyên biến động do ảnh hưởng của nhiều yếu tố như kinh tế, chính trị, và sự biến động trong ngành công nghiệp.

Đối với thị trường chứng khoán tại Việt Nam trong những năm gần đây, đã có những thay đổi đáng kể:

• Vốn hóa thị trường chứng khoán Việt Nam đã liên tục tăng trong những năm qua, thể hiện sức mạnh và sự phát triển của thị trường. Điều này là kết quả của sự gia tăng giá trị của nhiều công ty niêm yết và sự quan tâm ngày càng lớn từ phía nhà đầu tư.
• Thị trường ngày càng đa dạng với nhiều loại chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư, và các sản phẩm tài chính phái sinh. Sự đa dạng này tạo ra nhiều cơ hội cho nhà đầu tư để lựa chọn theo chiến lược và mục tiêu đầu tư của họ.
• Thị trường chứng khoán Việt Nam thu hút sự chú ý và tham gia của nhà đầu tư nước ngoài. Sự quan tâm này không chỉ tăng cường nguồn vốn cho thị trường mà còn đóng góp vào sự quốc tế hóa và tính toàn cầu của nó.
• Chính phủ Việt Nam đã thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao môi trường đầu tư trên thị trường chứng khoán. Cải thiện quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp niêm yết, và khuyến khích sự phát triển của các sản phẩm tài chính mới là những nỗ lực đáng chú ý.
• Mặc dù có sự phát triển tích cực, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đối mặt với một số thách thức, bao gồm sự biến động giá và hạn chế về thanh khoản. Những rủi ro này đòi hỏi sự quản lý cẩn thận từ phía nhà đầu tư.

Đối với những thay đổi và biến động trong những năm gần đây, đã củng cố thêm về quan điểm “nên hay không” việc tham gia vào thị trường chứng khoán.

Có nên tham gia đầu tư vào lĩnh vực chứng khoán không?

So với việc đặt tiết kiệm trong ngân hàng với lãi suất thấp, đầu tư vào chứng khoán mang lại tiềm năng lợi nhuận cao hơn nhiều. Đối với nhiều người, đầu tư chứng khoán được đánh giá cao vì tính linh hoạt và hiệu quả. Khác biệt với các lựa chọn như đầu tư vào bất động sản, thị trường chứng khoán cho phép đầu tư với mức vốn thấp, giúp mọi người dễ dàng tham gia mà không đòi hỏi số vốn lớn.

Quy trình giao dịch chứng khoán cũng thuận tiện và nhanh chóng. Điều này có nghĩa là bạn có thể mua bán cổ phiếu một cách linh hoạt và khi cần, có thể chuyển đổi chúng thành tiền mặt ngay lập tức. Điều này tăng cường tính linh hoạt và sự thoải mái trong quản lý đầu tư.

Trong đó, thị trường cổ phiếu ở Việt Nam được đánh giá cao về tính minh bạch và sự chặt chẽ trong quản lý. Các cơ quan chức năng có thẩm quyền giám sát thị trường, mang lại cho nhà đầu tư sự yên tâm về quy trình và tính minh bạch của hoạt động đầu tư.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng thị trường chứng khoán cũng không tránh khỏi rủi ro và biến động. Việc nắm bắt thông tin và hiểu rõ về các yếu tố ảnh hưởng là quan trọng để đảm bảo quyết định đầu tư của bạn là sáng tạo và có kiến thức.

Các loại chứng khoán hiện có trên thị trường Việt Nam

Chứng khoán không chỉ hỗ trợ cho việc huy động vốn mà còn giúp người chơi kiếm thêm lợi nhuận. Hiện nay, trên thị trường chứng khoán Việt Nam có một số loại chứng khoán nổi bật, cụ thể như:

​​​​​​Các loại chứng khoán hiện có trên thị trường hiện nay

Cổ phiếu

Cổ phiếu là một hình thức chứng khoán vốn, biểu thị quyền sở hữu của một nhà đầu tư trong công ty phát hành. Người mua cổ phiếu, hay cổ đông, trở thành một phần chủ sở hữu của công ty đó. Cổ phiếu được coi là một trong những loại chứng khoán có tính thanh khoản cao nhất trên thị trường tài chính. Trong thị trường cổ phiếu, có hai loại chính:

1. Cổ phiếu thường: Đây là loại cổ phiếu phổ biến, biểu thị quyền sở hữu cổ đông trong công ty. Cổ đông thường nhận được cổ tức nếu công ty có lãi.
2. Cổ phiếu ưu đãi: Cổ đông ưu đãi có một số ưu tiên so với cổ đông thường, như quyền nhận cổ tức ưu đãi trước khi cổ đông thường. Tuy nhiên, họ thường không có quyền biểu quyết trong các quyết định quan trọng của công ty như cổ đông thường.

Cổ đông sở hữu cổ phiếu không chỉ đơn giản là nhận cổ tức từ lợi nhuận của công ty mà còn có quyền tham gia biểu quyết và ảnh hưởng đến quản lý và quyết định của công ty.

Trái phiếu

Trái phiếu là một loại chứng khoán nợ, được phát hành bởi chính phủ hoặc doanh nghiệp để huy động vốn từ nhà đầu tư. Trong quá trình phát hành trái phiếu, nhà đầu tư cung cấp vốn cho người phát hành, và trong thời gian cố định, người phát hành sẽ trả lãi và trả cả gốc cho nhà đầu tư khi trái phiếu đáo hạn.

Trái phiếu hiện nay có thể phân ra nhiều loại như:

• Chủ thể phát hành: Trái phiếu có thể phân loại theo chủ thể phát hành, bao gồm trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, và trái phiếu địa phương. Trái phiếu chính phủ do chính phủ phát hành, trái phiếu doanh nghiệp là những trái phiếu do các doanh nghiệp cổ phần hoặc tư nhân phát hành, còn trái phiếu địa phương được phát hành bởi các đơn vị ở cấp địa phương.
• Tính chất chuyển đổi: Trái phiếu có thể được phân loại dựa trên tính chất chuyển đổi. Trái phiếu không chuyển đổi là những trái phiếu mà người nắm giữ không có quyền chuyển đổi chúng thành cổ phiếu. Ngược lại, trái phiếu chuyển đổi mang lại quyền lợi cho nhà đầu tư chuyển đổi chúng thành cổ phiếu của công ty phát hành.
• Hình thức trả lãi: Các hình thức trả lãi của trái phiếu có thể khác nhau. Trái phiếu lãi cố định cung cấp một lãi suất ổn định theo một tỷ lệ xác định. Trái phiếu thả nổi có lãi suất biến động theo điều kiện thị trường, trong khi trái phiếu chiết khấu có giá mua vào thấp hơn giá trị đ nominal và không trả lãi hàng năm, mà lãi được tính từ sự chênh lệch giữa giá mua và giá trị đến hạn của trái phiếu.

Chứng chỉ quỹ

Chứng chỉ quỹ là một dạng chứng khoán được phát hành bởi các công ty quản lý quỹ, xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư trong quỹ. Số tiền thuộc quỹ này được sử dụng để đầu tư vào các loại tài sản như cổ phiếu, trái phiếu, vàng, bất động sản, và nhiều loại tài sản khác.

Như vậy, nhà đầu tư không trực tiếp quản lý số tiền trong quỹ, mà thay vào đó, một đội ngũ chuyên gia về quản lý quỹ sẽ đảm bảo việc đầu tư được thực hiện một cách hiệu quả nhằm tối đa hóa sinh lời cho nhà đầu tư.

Chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh bao gồm các hợp đồng quyền chọn và hợp đồng tương lai, không có giá trị hiện tại, mà nó là kết quả của một sự thỏa thuận giữa hai bên tại một điểm thời điểm được xác định trong tương lai. Những công cụ này được thiết kế để giúp nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro bằng cách xác định mức giá tại thời điểm hiện tại, tạo điều kiện thuận lợi cho quản lý rủi ro trong các giao dịch chứng khoán.

Chứng quyền

Chứng quyền là một loại chứng khoán mà các doanh nghiệp phát hành và được nhà đầu tư nắm giữ. Những nhà đầu tư này có đặc quyền được mua cổ phiếu của doanh nghiệp ở mức giá được xác định trước đó, bất kể có sự thay đổi hay biến động giá cổ phiếu hay không.

Chứng quyền có bảo đảm

Chứng quyền có bảo đảm là một loại chứng khoán mà được đảm bảo bằng tài sản từ doanh nghiệp phát hành. Khi nhà đầu tư giữ chứng quyền, họ có thể tận dụng quyền lợi này để mua chứng khoán cơ sở ở giá hiện tại trước ngày đáo hạn hoặc nhận chênh lệch tiền thanh toán giữa giá thực hiện và giá thanh toán.

Quyền mua cổ phần

Là một loại chứng khoán được phát hành bởi doanh nghiệp, đi kèm với quyền ưu tiên cho các nhà đầu tư. Trong đợt phát hành cổ phiếu, những nhà đầu tư giữ quyền mua cổ phần có đặc quyền mua cổ phiếu với mức giá ưu đãi so với giá công bố khi cổ phiếu được niêm yết trên thị trường, và điều này áp dụng trong một khoảng thời gian nhất định.

Chứng chỉ lưu ký

Chứng chỉ lưu ký, viết tắt là DR, là một loại chứng khoán được giao dịch trong đồng nội tệ và đại diện cho cổ phiếu của các doanh nghiệp nước ngoài. Chúng thường được niêm yết và giao dịch tại các sở giao dịch chứng khoán.

5 điều mà người mới nên chuẩn bị để đầu tư chứng khoán hiệu quả

Có tài khoản chứng khoán

Trước khi bắt đầu hoạt động đầu tư, việc mở tài khoản chứng khoán là bước quan trọng. Tài khoản này sẽ hỗ trợ bạn quản lý tài chính và danh mục đầu tư một cách thuận tiện.

Đặc biệt, khi chọn mở tài khoản chứng khoán, quan trọng nhất là tìm kiếm các công ty uy tín để đảm bảo an toàn cho tài sản của bạn. Công ty HSC là một lựa chọn đáng tin cậy, cung cấp dịch vụ mở tài khoản một cách miễn phí thông qua cả hình thức trực tiếp và online. Điều này không chỉ đảm bảo tính an toàn mà còn mang lại những đặc quyền ưu đãi cho những nhà đầu tư.

>> Mở tài khoản số đẹp chưa đến 03 phút tại đây, nhiều quyền lợi hấp dẫn: 

Kiến thức cơ bản về chứng khoán hiệu quả nhất

Hiểu về cách thức hoạt động, bản chất, và giờ giao dịch trên thị trường chứng khoán là chìa khóa để những người mới bắt đầu đầu tư tránh được những hiểu lầm có thể dẫn đến rủi ro.

Nền tảng học đầu tư chứng khoán online hàng đầu Việt Nam – HSCEdu

Kỹ năng đầu tư

Ngoài việc có kiến thức vững về chứng khoán, những nhà đầu tư cũng cần phải phát triển những kỹ năng quan trọng để có khả năng kiểm soát và đưa ra các quyết định mua/bán thông minh, từ đó đạt được nguồn thu nhập cao.

Tuy nhiên, việc phát triển kỹ năng đầu tư không phải là một công việc dễ dàng. Để đạt được những kỹ năng này, những nhà đầu tư mới cần dành thời gian học hỏi và liên tục rèn luyện. Quá trình này yêu cầu họ phải liên tục thực hành, nắm bắt cách phân tích thị trường, và học cách nhận biết thời điểm phù hợp để mua vào và bán ra một cách hiệu quả.

Cần có mục tiêu và kế hoạch đầu tư chứng khoán phù hợp

Để bắt đầu hành trình đầu tư chứng khoán một cách thành công, trước hết, nhà đầu tư cần đặt ra mục tiêu cá nhân và xây dựng một kế hoạch đầu tư phù hợp. Việc này sẽ định hình hướng đi của bạn và tạo ra cơ sở cho trải nghiệm đầu tư một cách có hiệu quả.

Học cách kiểm soát cảm xúc

Hãy biết cách kiểm soát cảm xúc để đánh giá thị trường chính xác và để đầu tư đúng nơi, đúng chỗ.

“Mọi người không cần phải đánh bại thị trường để thành công, họ cần phải đánh bại cảm xúc của chính họ.” – Sir John Templeton

Lời kết

Hy vọng với những câu giải đáp phía trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn chứng khoán là gì, thị trường chứng khoán vận hành như thế nào, có nên đầu tư vào thị trường chứng khoán hay không và người mới nên chuẩn bị gì khi tham đầu tư nhé.

Mở tài khoản chứng khoán online tại HSC ngay hôm nay để bắt đầu hành trình đầu tư cùng nhiều kiến thức được cập nhật tại HSCEdu. Đừng quên thường xuyên cập nhật tin tức thị trường chứng khoán hôm nay trên HSC bạn nhé!