Phiên giao dịch ngày 20/10/2025 đã kết thúc trong một trạng thái bán tháo diện rộng chưa từng có tiền lệ trong lịch sử gần đây, với việc chỉ số VN-Index sụt giảm kỷ lục gần 95 điểm, tương đương mức giảm trên 5,4%, và đóng cửa tại mốc 1.636,43 điểm. Đây là một phiên giao dịch gây "choáng váng" và hoảng loạn tột độ cho nhà đầu tư, khiến vốn hóa thị trường "bốc hơi" hàng trăm nghìn tỷ đồng.

Thị trường bắt đầu phiên sáng với áp lực điều chỉnh từ phiên cuối tuần trước, mọi việc trở nên tồi tệ hơn hẳn kể từ sau 14 giờ chiều khi áp lực bán tăng vọt và biến thành làn sóng bán tháo ồ ạt, không phân biệt nhóm ngành, từ vốn hóa lớn đến vốn hóa nhỏ. Hàng loạt cổ phiếu trụ cột, bao gồm cả nhóm ngân hàng và bất động sản – vốn là động lực tăng trưởng chính của thị trường trước đó, đã đồng loạt giảm kịch biên độ, khiến VN-Index xuyên thủng các ngưỡng hỗ trợ quan trọng, bao gồm cả mốc tâm lý 1.700 điểm.

Thanh khoản thị trường trong phiên này đột biến mạnh, vượt xa mức trung bình 20 phiên và đạt giá trị hơn 53.000 tỷ đồng trên sàn HOSE, cho thấy việc giải phóng lượng lớn cổ phiếu, đi kèm với áp lực giải chấp (margin call) gia tăng mạnh mẽ khi các khoản vay ký quỹ (margin) đang chạm các đỉnh cao lịch sử. Đáng chú ý, khối ngoại tiếp tục xu hướng bán ròng mạnh mẽ với giá trị lên đến hàng nghìn tỷ đồng, giống như hành động “đổ thêm dầu vào lửa”.

Mặc dù chưa có thông tin vĩ mô nào thực sự rung động đủ để giải thích cho mức sụt giảm lịch sử này, một số nhận định cho rằng nguyên nhân có thể đến từ sự kết hợp của nhiều yếu tố: tâm lý chốt lời phòng thủ của nhà đầu tư cá nhân sau giai đoạn tăng trưởng trên 30% từ đầu năm, việc thông tin tích cực về nâng hạng thị trường đã được phản ánh, sự kiện thanh tra chính phủ đề cập tới hoạt động phát hành trái phiếu chưa đúng quy định ở một số tổ chức tín dụng và đặc biệt là rủi ro bán giải chấp đã kích hoạt hiệu ứng domino.

Sau phiên giảm điểm với biên độ và khối lượng lớn nhất trong lịch sử gần đây, rủi ro ngắn hạn trên thị trường đã tăng lên mức rất cao. Quán tính giảm điểm được dự báo vẫn còn duy trì trong những phút đầu phiên giao dịch kế tiếp, khi tâm lý nhà đầu tư còn đang bị bao trùm bởi sự hoảng loạn và bi quan. Tuy nhiên, với những cú giảm sốc và đột ngột như phiên 20/10 thường giải phóng lực bán lớn trong thời gian ngắn, tạo tiền đề cho một nhịp hồi phục kỹ thuật trong các phiên sau đó (thường là trong vòng T+3 đến T+5).

Theo đó, đối với nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu, tuyệt đối không nên bán tháo ở mức giá sàn hoặc giá thấp trong trạng thái hoảng loạn, đặc biệt là khi chỉ số đã giảm về vùng quá bán. Thay vào đó, cần giữ sự bình tĩnh và quan sát diễn biến cung cầu. Nhà đầu tư nên cân nhắc đưa tỷ trọng cổ phiếu về mức cân bằng với tiền mặt để có không gian xoay trở tốt hơn, và chỉ nên xem xét giảm tỷ trọng khi thị trường xuất hiện các nhịp hồi phục kỹ thuật.

Đối với nhà đầu tư đang nắm giữ tiền mặt lớn, cần hết sức thận trọng và không vội vàng bắt đáy ngay trong phiên giảm tiếp theo. Mặc dù thị trường đã rơi về các vùng hỗ trợ tiềm năng như quanh khu vực 1.600 - 1.620 điểm, nhưng cần chờ đợi thêm tín hiệu cân bằng thực sự (như thanh khoản giảm đi, hoặc xuất hiện phiên phục hồi với nến xanh mạnh). Chỉ nên tìm kiếm cơ hội mua vào với tỷ trọng thấp, tập trung vào các cổ phiếu có nền tảng cơ bản vững chắc, kết quả kinh doanh Quý III tích cực, và đang được hưởng lợi từ chính sách vĩ mô.

Nhìn chung, nền tảng vĩ mô trong nước vẫn được đánh giá là vững chắc, do đó, sự sụt giảm này có thể chỉ là một biến động ngắn hạn mang tính kỹ thuật và tâm lý. Thị trường cần thời gian để hấp thụ lượng bán giải chấp và tái cân bằng. Phiên giao dịch 21/10 sẽ là một phiên thử thách quan trọng để xác định liệu lực cầu bắt đáy tiềm năng có xuất hiện và đủ mạnh để chặn đà rơi lịch sử hay không. Nhà đầu tư được khuyến nghị đặt ưu tiên bảo toàn vốn lên hàng đầu trong bối cảnh rủi ro ngắn hạn tăng cao.